جراحی بای پس عروق کرونر
عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلب (bypassبه معنی دور زدن است) یکی از متداول ترین و مؤثرترین اعمال جراحی برای درمان انسداد سرخرگ کرونر به وسیله لخته خون است. برای انجام عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلبی قسمتی از یک رگ خونی از ساق پا (به ویژه سیاهرگ صافن)، بازو، قفسه سینه یا شکم برداشته و به سرخرگ کرونر مبتلا به تنگی یا انسداد پیونده زده می شود و در نتیجه خون، ناحیه مبتلا به بیماری یا انسداد را دور می زوند. عمل جراحی بای پس عروق کرونر در مواردی که تغییر شیوه زندگی و داروهای تجویز شده برای درمان تنگی یا انسداد سرخرگ کرونر بی تأثیر هستند به کار می رود. همچنین از عمل جراحی بای پس عروق کرونر در تنگی شدید یا انسداد سرخرگ اصلی کرونر چپ یا بی تأثیر بودن آنژیوپلاستی یا استنت استفاده می شود. در جراحی بای پس عروق کرونر پس از برش وسیع دیواره قفسه سینه، در حالی که جریان خون به طور موقت از یک ماشین قلب – ریه مصنوعی عبور داده می شود، قفسه سینه باز می شود و قلب بیمار به طور موقت متوقف می شود. طی این مرحله، ماشین قلب-ریه مصنوعی کار می کند و خون را در بدن به جریان در می آورد. دو انتهای رگ انتخاب شده از قسمت دیگری از بدن به بالا و پایین سرخرگ مسدود شده دوخته می شود. در روش های جراحی بای پس عروق کرونر جدید نیازی به ایجاد برش های بزرگ یا ماشین قلب- ریه ندارند و از طریق ایجاد چند برش کوچکتر انجام می شوند.
نکته: معمولاً خطر مرگ در عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلب کم است ولی در هر صورت به وضعیت عمومی سلامتی بیمار بستگی دارد.
عوارض جراحی بای پس عروق کرونر
بعضی از بیماران به دنبال جراحی بای پس عروق کرونر دچار کاهش حافظه و سایر عملکردهای شناختی می شوند. این عارضه بیشتر در افراد مسن تر، افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری ریوی و افرادی که الکل زیادی مصرف می کنند روی می دهد. در اکثر موارد این عارضه ناشی از جراحی بای پس عروق کرونر به تدریج طی ۶ تا ۱۲ ماه برطرف می شود. خطر دیگر جراحی بای پس کرونر، احتمال کنده شدن رسوب های چربی تجمع یافته بر روی دیواره داخلی سرخرگ آئورت مبتلا به تصلب شرایین، در هنگام بستن موقت آن به منظور استفاده از ماشین قلب-ریه است. این رسوب ها ممکن است به مغز برسند و سکته مغزی ایجاد نمایند. البته امروزه جراحان با استفاده از روش های تصویربرداری جدید در جراحی بای پس عروق کرونر می توانند پنس های مخصوص بستن آئورت را در محل هایی که این سرخرگ دارای پلاک های رسوب چربی نیست قرار دهند.
نکته ای که باید در نظر گرفته شود:
عمل جراحی بای پس عروق کرونر فقط منجر به رفع تنگی های شدید موجود می شود و در صورت عدم رعایت نکات پزشکی برای پیشگیری ( مثل تغذیه سالم، ورزش ، قطع سیگار، کنترل فشار خون بالا و چربی خون ) و ادامه وجود عوامل خطر آترواسکلروز، امکان انسداد عروق پیوندی ویا ایجاد تنگی های جدید در سایرنقاط سرخرگ های کرونر و احتمال سکته های مجدد قلبی وجود خواهد داشت.
افرادی که تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونر قرار گرفته اند نیز در معرض تنگی در عروق تعبیه شده (گرافت ها) می باشند و در صورت ایجاد علائم آنژینی و درد قفسه سینه ممکن است آنژیوگرافی مجدد لازم باشد. در صورت ایجاد تنگی در عروق پیوند شده معمولاً آنژیوپلاستی این عروق منجر به رفع تنگی می شود اما گاهی نیاز به جراحی مجدد بای پس عروق کرونر وجود خواهد داشت.
پس از جراحی بای پس عروق کرونر
معمولاً بیمار ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از جراحی بای پس عروق کرونر ، در بخش مراقبت های ویژه قلبی (CCU) تحت نظر قرار می گیرد و سپس ۴ تا ۷ روز در بخش قلب بستری و سپس مرخص می شود. بهبودی کامل بعداز جراحی بای پس عروق کرونر چند ماه طول می کشد ولی معمولاً بیمار می تواند حدود یک ماه تا ۶ هفته بعد از جراحی بای پس عروق کرونر به کار خود برگردد. باید انجام فعالیت های بدنی سنگین و رانندگی را تا زمان جوش خوردن محل جراحی بای پس عروق کرونر محدود کرد.
ممکن است احساس کنید دوران بهبودی شما بعد از جراحی بای پس عروق کرونر به کندی سپری میشود. ممکن است دچار اختلال در خواب خود شده باشید و یا احساس کنید که در بعضی از روزها انرژی و توان شما کمتر است. کلیه این مسایل بعد از جراحی بای پس عروق کرونر طبیعی است ، و نباید مضطرب شوید.
نکته خیلی مهم طی کردن دوران باز توانی قلب است که به شما کمک میکند ضمن کسب اعتماد به نفس سریع به زندگی عادی خود برگردید
منابع: اینترنت و مطالب آموزش بیمار